مراسم هفتمین روز رحلت آیت الله هاشمی رفسنجانی برگزار شد
مراسم هفتمین روز درگذشت مرحوم آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی، یار دیرین امام (ره) و رهبری با حضور رئیس جمهور، رئیس دفتر مقام معظم رهبری، برخی اعضای دولت، بیت امام(ره) و شخصیت های سیاسی، لشکری و کشوری و همچنین جمع کثیری از مردم از ساعت 15 امروز یکشنبه در حرم بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران آغاز شد و دقایقی پیش پایان یافت.
به گزارش «تابناک»، در این مراسم، پس از قرائت قرآن کریم و مرثیه سرایی مداحان اهل بیت(ع)، حجت الاسلام و المسلمین علی اکبر ناطق نوری عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس دفتر بازرسی ویژه مقام معظم رهبری سخنرانی کرد.
دکتر حسن روحانی رئیس جمهور، دکتر محسن رضایی دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام، همسر و فرزندان آیت الله هاشمی، حجت الاسلام والمسلمین محمدی گلپایگانی رییس دفتر مقام معظم رهبری، حجت الاسلام والمسلمین ناطق نوری، سید حسن خمینی و سید علی خمینی، محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه، اسحاق جهانگیری معاون اول رییس جمهور، حجت الاسلام والمسلمین سید محمود علوی وزیر اطلاعات، علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی، محمد فرهادی وزیر علوم، محمد رضا عارف نماینده تهران، مسعود پزشکیان و علی مطهری نواب رییس مجلس، محمد باقر قالیباف شهردار تهران، عباس عراقچی و مجید تخت روانچی معاونان وزیر امور خارجه، برخی از اعضای هیات دولت، تعدادی از نمایندگان مجلس و بسیاری از شخصیت های سیاسی کشور در مراسم هفتم آیت الله هاشمی رفسنجانی در حرم مطهر امام خمینی حضور داشتند.
حجت الاسلام و المسلمین علی اکبر ناطق نوری عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس دفتر بازرسی ویژه مقام معظم رهبری طی سخنانی که به مناسبت مراسم هفتمین روز رحلت آیت الله هاشمی رفسنجانی در مرقد مطهر حضرت امام خمینی(س) ایراد می شود، گفت: هاشمی زنده است، چون امام(ره) فرمود هاشمی زنده است تا نهضت زنده است
وی افزود: من بیش از ۵۰ سال با مرحوم هاشمی بودم، می توانم شهادت بدهم کاری به غیر از برای خدا انجام نمی داد. از خصوصیات آیت الله هاشمی این بود که به شدت از ریا و دورویی بدش می آمد.
عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام تصریح کرد: از نمونه های کار برای خدا در نزد هاشمی این است که در سال های مبارزه، امام در نجف از ایشان خواست که به ایران نیاید، اما هاشمی به امام گفت نهضت و انقلاب به من احتیاج دارد و من باید به ایران بروم؛ لذا آمد و دستگیر شد.
وی با بیان این که درس دیگر هاشمی صبر و مقاومت است، گفت: هاشمی صبر را ذله کرده بود. من گاه از این همه صبر و مقاومت این مرد می ماندم.
ناطق نوری اظهار کرد: قبل از انقلاب من برای ملاقات زندانیان رفتم. از یکی از زندانیان پرسیدم حال هاشمی چطور است. او گفت هاشمی را آنقدر شکنجه کرده اند که در بیمارستان است.
وی با اشاره به روزی که هاشمی در انتخابات ۹۲ رد صلاحیت شد، گفت: آن روز سفرم را لغو کردم و به نزد ایشان رفتم. گفتم حالتان چطور است و چکار می خواهید بکنید؟ او در پاسخ به من گفت که وقتی برای ثبت نام رفته بودم جمعیت زیادی جمع شده بودند و مردم گریه می کردند. وقتی ثبت نام کردم پیش خودم گفتم که این استقبال مسئولیت سنگینی با این ویرانی کشور خواهم داشت، وقتی صلاحیتم رد شد، امشب آرام ترین شب های زندگی ام بود، چون هم وظیفه ام را انجام دادم و هم بار مسئولیت از دوشم برداشته شد.
+ لینک دانلود ویدئو // منبع
جزییات مراسم هفتم آیتالله هاشمی رفسنجانی
روابط عمومی مجمع تشخیص مصلحت نظام درباره مراسم هفتم آیتالله هاشمی رفسنجانی اطلاعیهای صادر کرد.
به گزارش ایسنا،متن این اطلاعیه به شرح زیر است:
پیرو تماسهای مکرر برخی از هموطنان عزیز و سؤال دربارهی چگونگی و زمان برگزاری مراسم هفتمین روز درگذشت رئیس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام، به اطلاع مردم عزیز و شریف ایران اسلامی به خصوص، در استان تهران میرساند، این مراسم از ساعت ۱۵ الی ۱۷ فردا (یک شنبه ۲۶ دی ماه) با حضور مسؤولان کشوری و لشگری و خانوادههای معظم و مکرّم شهدا و اقشار مختلف در کنار آرامگاه ابدی آن عزیز سفر کرده، در حرم مطهر امام راحل برگزار میشود.
سخنران این مراسم حجتالاسلام والمسلمین علی اکبر ناطق نوری، خواهند بود و حضور پرشور قاطبهی مردم تأکیدی مجدد بر میثاق با آرمانهای امام، شهدا و مبارز نستوه، فرمانده هشت سال دفاع مقدس، یکی از زبرالحدیدهای امام در نهضت روحانیت و شخصیت تاریخ سازی است که تا آخرین لحظات خود را از مردم و جامعه جدا نمیدانست.
مطمئناً برگزاری پرشور این مراسم، نمایشی دیگر از وحدت، همدلی و یکرنگی مردم و موجبات تسلی خاطر خانواده مکرّم ایشان و تمام کسانی است که این روزها عزادار فقدان آیتالله هاشمی رفسنجانی میباشند.
هفتمین شب بدرقه آیتالله به میزیانی یادگار امام
خبرگزاری ایسنا: بعد از مراسم تشیع و تدفین باشکوه؛مراسم هفتمین روز درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی در حالی برگزار شد که هنوز علاقه مندان رییس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام در ناباوری بدرقه کننده وی به دیار باقی بودند.
امروز(یکشنبه)، از ساعت 15تا17 عصر مراسم هفتم آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی به میزیانی سید حسن خمینی در حرم مطهر امام خمینی(ره) برگزار شد.
در مراسم هفتمین روز درگذشت آیت الله اکبر هاشمی رفسنجانی علاوه بر بیت آن مرحوم ، اقشار مختلف مردم، و جمع زیادی از مسئولین و شخصیت های کشوری ،لشکری و سیاسی حضور داشتند.
حجج اسلام حسن روحانی ،سید حسن خمینی، سید علی خمینی،سید یاسر خمینی، محمدی گلپایگانی،سید محمود علوی ،محمدجواد ظریف، دانشآشتیانی ، میرزاده ،محسن رضایی، حسین هاشمی استاندار تهران ،حمیدرضا طیبی رییس جهاد دانشگاهی و ... از چهرههایی حاضر در این مراسم بودند.
برخی از مردم با در دست داشتن عکس هایی از آیت الله هاشمی یا عکس های مشترک ایشان با حسن روحانی علاقه خود را به وی را نشان می دادند و برخی دیگر با نزدیکی به محلی که خانواده هاشمی آنجا حضور داشتند می خواستند تا حضوری تسلیت خود را به آن ها اعلام کنند.
پس از قرائت قرآن و مداحی حجت الاسلام ناطق نوری بر منبر نشست و با تسلیت به خانواده ی هاشمی رفسنجانی از مجاهدت و صبر عفت مرعشی همسر آیت الله هاشمی رفسنجانی قدر دانی کرد.
ناطق نوری در ابتدای مراسم از حاضرین درخواست کرد تا در میان صحبت هایش شعار ندهند و تکبیر نگویند و سپس با اشاره به آیاتی از قرآن از شخصیت سیاسی،اجتماعی و اخلاقی "آیت الله" یاد کرد و در میان صحبت هایش بارها در غم از دست دادن یار دیرین خود بغض کرد و گریست.
یکی از فرازهای مورد توجه صحبت های ناطق نوری به اولین دیدار او با "آیت الله" فردای روزی که از طرف شورای نگهبان برای انتخابات سال ٩٢ رد صلاحیت شد باز می گشت.
همچنین ناطق بار دیگر از مردم و تمام جناح های سیاسی درخواست کرد تا اجماعی که پس از فوت هاشمی رفسنجانی ایجاد شده را با تمام تفاوت عقیده های موجود حفظ کنند.
گفتنی است در بخشی از این سخنرانی رئیس دفتر بازرسی مقام معظم رهبری به گفت و گوی صریح غلامحسین کرباسچی با شبکه بی بی سی فارسی، اشاره کرده و از وی به خاطر موضوع گیری اش تشکر کرد.
این مراسم راس ساعت 17 با نوای مداحی و خروج آهسته مردم از صحن حرم ، به پایان رسید.
واکنش به شبهات درباره نماز رهبری بر پیکر آیتالله
خبرگزاری ایسنا: معاون فرهنگی قوه قضاییه ضمن تسلیت درگذشت یار دیرین امام و رهبری آیت الله هاشمی رفسنجانی پیرامون شبهات پیش آمده مطالبی را در جمع نمازگزاران ستاد قوه قضاییه مطرح کرد.
به نقل از معاونت فرهنگی قوه قضاییه، حجت الاسلام و المسلمین دکتر هادی صادقی با اشاره به فرمایش امام علی (ع) که می فرمایند "خیر الاخوان اقلّهم مصانعة فی النّصیحة"، گفت: درس های عبرت آموزی باید از دو یار دیرین با صداقت یاد گرفت که بهترین دوستان آنانی هستند که هنگام خیرخواهی، دچار تصنع و ظاهرسازی نشوند و حقیقت را آنطور که هست منتقل کنند و از غلو و کم گذاشتن دوری کنند.
معاون دستگاه قضا با بیان اینکه مقام معظم رهبری و آیت الله هاشمی رفسنجانی دوستی 59 ساله داشتند، افزود: در این دوستی دیرینه و صادقانه تقریبا می توان ادعا نمود که هیچ کدام از این بزرگواران در مورد دیگری دچار اغراق یا تخریب نشدند و آنچه که درباره یکدیگر بیان می شد اعتقادشان بود، چه در کلام رهبری که می فرمودند هیچ فردی از هاشمی رفسنجانی به ایشان نزدیکتر نبوده و نیست چه در پایان دوره ریاست جمهوری و چه اخیراً که بیان فرمودند و از سوی دیگر آقای هاشمی رفسنجانی هم می گفت که رهبری عشق من است.
صادقی ادامه داد: آقای هاشمی در جای دیگری گفته بود که ما دو رفیقیم با یک تفاوت، ایشان در مقام رهبری هست و من در مقام رهروی و شرط صداقت و برادری هم اینچنین است که جایگاه ها نیز حفظ شود.
این استاد حوزه و دانشگاه ادامه داد: آقای هاشمی رفسنجانی این موضوع را بارها بیان کرده و بدان تاکید می کرد که ما هیچ کس بهتر از رهبر عزیزمان را برای هدایت انقلاب سراغ نداریم، از طرفی هم اگر نظر متفاوتی داشت آن را با صراحت بیان می کرد و در همین سال های اخیر نیز اختلاف نظرهای وجود داشت که ما نیز نباید دست به سانسور خود بزنیم.
صادقی با اشاره به اینکه اختلاف نظرها از دوران پس از فتنه بیشتر عیان شد، گفت: آسیب بزرگ جریان فتنه روی خیلی از خوب ها نیز اثر گذاشت و همین باعث شد در این دوستی طولانی تاثیراتی گذاشته شود.
معاون قوه قضاییه با اشاره به پیام تسلیت مقام معظم رهبری اظهار کرد: ایشان صادقانه می فرمایند تمام مسائل دوران های اخیر موجب گسست این دوستی قدیمی نشد و نتوانست آن را به کلی قطع کند که باید گفت متن این پیام بسیار دقیق و صادقانه نگاشته شده است.
معاون فرهنگی قوه قضاییه با بیان اینکه رهبری در این پیام تسلیت شان در مقام تجلیل از شخصیت آقای هاشمی هستند، افزود: از این رو رهبری بیان میفرمایند که نتوانست در محبت شخصی او نسبت به این حقیر خللی ایجاد کند، برخی از صداهای بیگانه می گویند چرا ایشان خودش را محور قرار داده است و فرمودند محبت او به من کم نشد؟ جواب روشن است چرا که در مقام تجلیل از یار دیرین حسن وی را بیان می کنند و ایشان محبت خود را در صدر پیام اظهار می دارند. جایی که می فرمایند مفارقت وی بسیار سخت و جانکاه است که باز تاکید می کنم در نگارش این پیام ذره ای اغراق نشده است.
صادقی گفت: خناسانی که در پیام آمده است قصد آن را داشتند علاوه بر اینکه در زمان حیات استفاده ابزاری کنند، اکنون نیز از درگذشت ایشان در جهت اهداف خودشان بهره برداری کنند.
معاون فرهنگی دستگاه قضا با بیان اینکه استفاده ابزاری از فوت آقای هاشمی رفسنجانی در مساله اصل مرگ، رفت و آمدها، محل دفن، امام جماعت و ... مشهود بود، گفت: شاهد بودید که در نمازی که برگزار شد یک جماعت قلیلی از جمعیت میلیونی، قصد داشتند استفاده ابزاری کنند که باید گفت به هر جهت وقتی صد نفر فریاد بزنند صدایشان شنیده می شود.
صادقی با بیان اینکه این تعداد اندک در نماز نیز شرکت نکردند گفت: این افراد قلیل در جلوی درب دانشگاه تهران ایستادند تا نماز تمام شود. گو اینکه اگر بخاطر آقای هاشمی آمده بودند لااقل برای ثوابش در نماز شرکت می کردند، پس صادق نیستند و راست نمی گویند و استفاده ابزاری می کنند.
معاون قوه قضاییه بیان کرد: آن فرد کینه توزی که تا می تواند از هر چیزی دشمنی می آفریند و به نماز رهبری شبهه وارد کرده و می گوید چرا ایشان برخی از اذکار مستحبی را در نماز قرائت نفرمودند و بجایش جملات دیگری خواندند بداند که رهبری جمله "انا لانعلم منه الا خیرا" را بدان جهت نخواندند که از سر صداقتی که دارند و احتمالا اطلاعاتی که در اختیار دارند، آگاهی داشته که خیر نیست این جمله در نماز میت قرائت شود و در صورت اطلاع و خواندن این جمله دروغ گفتهاند و رهبر عادل نباید دروغ بگویند چونان که بسیاری از بزرگان و مراجع عظام تقلید نیز هنگامی که به فردی شناخت داشته و اطلاعی از وی داشتند این جمله را بیان نمیکردند، در عوض طلب غفران فراوان مینمودند.
صادقی با اشاره به وحدت پدیده آمده که در کلام آقای هاشمی رفسنجانی هم بارها دیده می شد، گفت: برخی به اصطلاح خناسان می خواهند در همین جا و موقعیت تفرقه درست کنند که الحمدلله نمی توانند و ما باید از جوانب موضوع آگاه باشیم.
وی اضافه کرد: ایراد دیگری که وارد می کنند آن است که چرا چندین بار طلب مغفرت نمودند؟ زیرا که به خاطر دوستی و رفاقت، علاقه مند هستند تا عفو و غفران خداوند شامل وی شود، آیا از این بهتر چیزی هست؟ رفاقت درست یعنی همین. مضافاً بر اینکه اینگونه نبود که وی را به بدی منتسب کرده و خود را مبرا سازد و همه جا فرمودند "اغفر له و لنا" خدایا تو بی نیازی از عذاب او و عذاب ما.
معاون فرهنگی قوه قضاییه گفت: این همراهی همدلی و پای کار ایستادن برای اسلام و انقلاب و صادقانه بودن نه نظیر بسیاری است که در این ایام ریاکارانه برای سوءاستفاده و استفاده ابزاری از درگذشت آقای هاشمی تلاش ها نمودند؛ ولی رهبری صادقانه آنچه را می دانستند گفتند و بزرگوارانه بر وی نماز گذاردند و دعا نمودند و صادقانه وی را تشییع نمودند و از محسنات وی گفتند.
صادقی با اشاره به افرادی که با آقای هاشمی رفسنجانی هیچ وقت رابطه خوبی نداشتند، گفت: نظیر آنانی که وی را در ابتدای مجلس ششم مجبور به استعفا نمودند، امروز کاسه داغ تر از آش شده اند؛ اما اگر کسی قبلا نقدی داشته می تواند در کنار انتقاداتش برای وی طلب مغفرت نماید و از نیکی ها یاد کند چنان که این امر در سیره معصومین(ع) بسیار دیده می شود.
معاون دستگاه قضا در پاسخ به انتقاد برخی که میگویند چطور شده است که پس از درگذشت وی از حسن و خوبیشان می گویند، گفت: این امر دستور اهل بیت و پیامبر اسلام است که خوبی های مردگانتان را بیان کرده و آنها را به نیکی یاد کنید؛ لذا اگر صدا و سیما اقدام به این کار نموده است، کار درست و بجایی است و باید نیکی های آقای هاشمی رفسنجانی که کم هم نیست را بیان نمود. یک عمر مبارزه در راه انقلاب اسلام و امام و رهبری را باید بیان نمود. می گویند چرا قبل از این گفته نمی شد که باید گفت آن هم دلیل خاص خودش را داشت زیرا که مورد سوء استفاده و استفاده ابزاری دیگران قرار می گرفت.
محجوب: رفسنجانی یک سرمایه فراملی بود
خبرگزاری ایرنا: نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی گفت: مرحوم هاشمی رفسنجانی یک فرد فرا ملی به قولی یک سرمایه بین المللی محسوب می شد.
علیرضا محجوب عصر یکشنبه در حاشیه برگزاری آیین هفتمین روز درگذشت مرحوم آیت الله هاشمی رفسنجانی در حرم مطهر امام راحل (ره) به خبرنگار ایرنا افزود: رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام ، با شخصیتی ویژه و ارزشمند خود توانست در تاریخ کشور آثاری جاودانه بر جای بگذارد.
وی با بیان اینکه آیت الله رفسنجانی باوجود اینکه خود تاریخ نگار بود، اظهار کرد: باید کتاب های زیادی در وصف شخصیت وی به نگارش در آید تا نادیده های اعتقاداتی و همچنین فعالیت ها و تلاش های وی برای نسل های آینده آشکار و روشن شود.
محجوب ادامه داد: وقایع پیش و پس از انقلاب و نقش ارزنده مرحوم آیت الله رفسنجانی در شکل گیری بسیاری از وقایع تاریخی کشور از جمله رخدادهای دوران هشت سال دفاع مقدس، فعالیت های زیربنایی در حوزه اقتصادی و عملکرد قابل تحسین وی در خصوص حل مشکلات و مسائل مختلف اجتماعی نشان از درایت و ذکاوت این شخصیت انقلابی دارد که توانست در زمان و مکانی درست تصمیمات معقول و منطقی برای حفظ و تداوم انقلاب و نظام اتخاذ کند.
هاشمی؛ چهره نوگرای عرصه فرهنگ
ایران آنلاین /بسیاری از ما آیتاله هاشمیرفسنجانی را با القاب، سردارسازندگی، مرد سیاست ایران، امیرکبیر زمان و... می شناسیم و سالها او را تنها با داشتههای سیاسیاش دیدهایم و کمتر از فعالیتهای فرهنگیاش شنیدهایم، این درحالی است کسانی که هاشمی را میشناسند میدانند وی شخصیتی چند وجهی داشته و در شاخههای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و بهویژه فرهنگی قبل و بعد از انقلاب اقدامات گستردهای داشته است.
شاید خیلیها تصور میکنند نگاه خاص آیتاله هاشمیرفسنجانی به فرهنگ کشور از دوران ریاستجمهوری وی کلید خورده باشد اما با گذری به دوران مبارزات انقلابی وی در رژیم شاه میبینیم که او از همان ابتدا از حوزه فرهنگ وارد سیاست شده و با مسائل فرهنگی ایران آشنایی داشته است.
گام نخست در فرهنگ تالیف کتاب
در سال ۴۴ آیتاله هاشمیرفسنجانی یک طلبه بود. او با نگاشتن کتاب امیرکبیر نخستین گام فرهنگی را برداشت و با برجستهکردن سیاستهای قائم مقامفراهانی با همین اقدام فرهنگی خود را یک سیاستمدار باهوش معرفی کرد.
شاید در آن سالها کسی تصور نمیکرد که وی یک روز بزرگمرد تاریخ سیاست ایران شود اما وقتی دومین کتاب وی در زمینه فلسطین منتشر شد بهطور غیر مستقیم مورد حمایت مادی و معنوی مرد سیاست آن روزگار؛ یعنی دکتر مصدق قرار گرفت و همین بابی شد تا او در زمینه تالیف کتاب -که یکی از مهمترین بخشهای فرهنگی یک کشور است- فعالیت بیشتری داشته باشد و با همین مسیر فرهنگی پای در دنیای پررنگ سیاست بگذارد
آیتاله هاشمیرفسنجانی همزمان با انتشار کتابهای مختلفی -که برجستهترین آنها تفسیر قرآن بود- با مطالعه کتابهای سیاسی، اقتصادی، دنبالکردن روزنامههای روز آن دوره و آشنایی با مسائل فرهنگی و اجتماعی، مقوله تالیف کتاب را بسیار جدی دنبال کرد و در قبل و بعد از انقلاب توانست کتابهای متعددی را بنویسد و همین نشان میدهد وی فرهنگ کتاب بسیار مورد توجه او بوده و از تاثیر آن در ساختار فرهنگ مطلع بود.
نوآوری در خاطرهنویسی
کمتر کسی است که آیتاله هاشمی را بشناسد و ازنوآوریهایش در زمینه خاطره نویسی اطلاعی نداشته باشد. او در دهه اخیر با انتشار کتاب خاطرات خود، سبکی نو را در این عرصه ابداع کرد و در همین خاطرهنویسی پیامهای سیاسی، فرهنگی و... را به شکلی جذاب به مخاطبان خود ارائه داد که آثار ماندگاری از او به حساب میآیند که اینروزها با روشی که وی آغاز کرده بود سیاستمدارانی آن را دنبال کرده و میکنند.
معماری فرهنگ
شاید باورنکردنی باشد که بگوییم آیتاله هاشمی تاثیر پررنگی در معماری فرهنگ ایران داشته است. وی قبل و بعد از انقلاب شیفته فرهنگ بود تا جاییکه در دوران مبارزه در زمینه نشر و روزنامهنگاری فعالیتهایی داشت و حتی در دورانی که داشتن رادیو بهخاطر محتوایش جزو تحریمات محسوب میشد او رادیو داشته و این ابزارهای فرهنگی را برای پیشبرد جامعه مهم میدانست.
خیلی از صاحبنظران بر این باورند که او هیچگاه به امروز فکر نمیکرد بلکه همیشه به ۱۰ سال آینده چشم میدوخت و سعی داشت در هر زمینهای که در پیشبرد جامعه تاثیر مثبت دارد گامی بردارد تا جاییکه با شخصیتی فرهنگی قویای که داشت، بعد از انقلاب با توجه به اینکه میدانست چگونه جلوی تریبون و خبرنگاران داخلی و خارجی صحبت کند و اطلاعاتی کافی در هر زمینه سیاسی، فرهنگی و... داشت از سوی امام خمینی(ره) انتخاب شد تا نخستین پیام بنیانگذار انقلاب اسلامی را قرائت کند.
سردارسازندگی در فضای فرهنگ
شاید خیلیها تصور کنند که لقب سردار سازندگی آیت الههاشمی رفسنجانی تنها و تنها از باب ساخت وسازهای بعد از جنگ و پیشبرد اهداف اقتصادی بوده است.
برهیچکس پوشیده نیست در دوران جنگ بیشتر مسائل اجتماعی، فرهنگی، ورزشی و... تحتالشعاع جنگ و سیاست قرار گرفته بود و مردم در این زمینهها با فقر زیادی مواجه بودند.
ایران در دوران ریاست جمهوری او، از یک جنگ تحمیلی هشت ساله بیرون آمده بود و در شرایط خاصی قرار داشت. شاید تصور غالب در آن زمان این بود که فرهنگ در اولویت نیست اما آیتاله هاشمی باور داشت که فرهنگ، بازوی پیشبرد همه اهداف در هر شاخهای است و همین کافی بود تا ناگهان با افزایش تیراژ روزنامهها، روند صعودی تولید کتاب و تغییر اساسی در فضای سینما و تولید فیلمهای بیشتر با دیدگاههای جدیدتر روبهرو شویم که برای نمونه میتوان به فیلم «از کرخه تا راین» اشاره کرد که نگرش جدیدی در فضای سینمایی و در زمینه فرهنگ جنگ بود.
توجه و تحولاتی که آیتاله در فضای فرهنگی ایجاد کرد موجب شد که بعد از درگذشت وی، هنرمندان از فعالیتهای او در بخش فرهنگ و هنر چنین بگویند.
رسول صدرعاملی فیلمساز گفت: بهنظر من آیتاله هاشمیرفسنجانی، مردی بود که همیشه و در هر شرایطی لبخند از لبانش محو نمیشد. در کشور ما که از ابتدای انقلاب خطرات و وقایع زیادی را پشت سر گذاشته است، سیاستمداری که در هر شرایط خودش را حفظ کند و با صبوری و آرامش به حل چنین مسائلی بپردازد، خیلی مهم و حتما واجد ویژگیهای منطقی و مثبت است. او به مفهوم واقعی در برخورد با حوادث صبوری میکرد. در روزهای نخست انقلاب من بیشتر با آیتاله شهید بهشتی در ارتباط بودم اما در چند موردی که با آیتاله هاشمی کار داشتم، وی واقعا مشکلات را خیلی سریع مرتفع کرد. یادم میآید آن زمان که در روزنامه اطلاعات بودم، بهدلیل پیروزی انقلاب، مدیریت این روزنامه بهطور کامل تغییر کرد و در روزهای نخست که روزنامه را مصادره کرده بودند، «اطلاعات» بیصاحب شده بود و فردی را در جایگاه مدیریتی آن گذاشته بودند که تاجر آهن بود و هیچ ارتباطی به مسائل فرهنگی و روزنامه نداشت! فقط هم به این دلیل که محل کار آهنفروشیاش نزدیک مکان روزنامه بود! بهیاد دارم ساعت ١١ صبح یکی از روزها دراینباره با او صحبت کردم و درباره وضعیت نابسامان روزنامه به وی گفتم که در پاسخ گفت؛ «با امام(ره) دراینباره صحبت خواهم کرد.» هیچوقت از خاطرم نمیرود که عصر فردای آن روز، محمود دعایی به عنوان سرپرست روزنامه اطلاعات معرفی شد.
وی افزود: هنگام ساختن فیلم «خونبارش» بهدلیل احتیاجم به تجهیزات و ادوات نظامی نیاز به کمک داشتم، چون آن زمان هم هنوز سازمان سینمایی و ادارهای برای صادرکردن پروانه ساخت وجود نداشت. در این زمینه هم آیتاله هاشمی برای گرفتن امکانات به من خیلی کمک کردند.
صدرعاملی با ناراحتی اظهار داشت: وقتی خبر فوت وی را شنیدم، نمیدانستم چه بگویم! کمی بعد به نقش پر رنگش فکر کردم. او بهدلیل داشتن روحیه اجتماعی بالا، هنوز هم توانایی برای کار کردن داشت. در این مورد تحلیل جالبی شنیدم که بهنظرم درست است. این جمله که خیلی بیشتر از «هاشمی»، «امید به هاشمی» مهم است. معتقدم که او خیلی خوب و با سلامت این دنیا را ترک کرد و تا لحظه آخر کار کرد. چه باشکوه مرد. ایستاده و همراه با لبخند به سرای باقی شتافت. واقعا مرگ زیبایی داشت. روحش شاد.
ابراهیم حاتمیکیا؛ کارگردان سینما، پس از درگذشت آیتاله هاشمیرفسنجانی از او چنین گفت؛ «نمیشود از انقلاب اسلامی ایران حرف زد، بیآنکه از آیتاله هاشمیرفسنجانی یادی نکرد. نمیشود برگهای تاریخ انقلابمان را ورق زد، اما نام آیتاله رفسنجانی را ندید. حافظه تاریخ انقلاب، بدون نامبردن از آیتاله رفسنجانی کامل نیست.»
البته این یک باور درست است که در زمان ریاست جمهوری آیتاله هاشمی توسعه اقتصادی در اولویت آن زمان بود اما آیتاله با سیاستی که حتی در انتخاب وزرای فرهنگ خود اتخاذ کرده بود بهدنبال توسعه ساختارهای فرهنگی بود. این موارد را میتوان در بینش وزرایش در زمینه موسیقی دید که آنرا راهی برای رسیدن به خدا دانستند و سعی کردند فضای فرهنگی آن دوره را به دیدگاههای دولت نزدیک کنند.
آیتاله هاشمی پیشبرد فضای فرهنگی کشور را جدا از بازسازی و مسائل اقتصادی نمیدانست بهگونهای که همزمان با ساختارسازی اصرار داشت از نظر معماری شهری نیز فرهنگ ایرانی و اسلامی برجسته شود که نمونه بارز آن در بازسازی تهران توسط غلامحسین کرباسچی بود. کرباسچی با نظارت مستقیم آیتاله رفسنجانی و رهنمودهای او توانست فضای تهران را از یک شهر عقبمانده فرهنگی به پایتختی فرهنگی تبدیل کند. آنها بهگونهای زیر ساختارها را پیریزی کردند که بعد از آیتاله رفسنجانی و کرباسچی هر کسی که جایگزین سمتهای مربوطه شد چارهای جز ادامه اهداف آنها نداشت. با نگاهی انداختن به طرحهای مترو، تونلهای داخل شهری، زیرگذر و اتوبانهای طبقاتی میتوان دید که همه آنها پردهای برای اکران فرهنگ ایرانی و اسلامی هستند.
آیتالله و رسانه
در حوزه رسانه که یکی از بازوهای اصلی فرهنگ کشور تلقی میشود آیتاله هاشمیرفسنجانی نقش پررنگی در توسعه داشت که راهاندازی روزنامههای همشهری و ایران همزمان با تحول در سیستم چاپ کشور از برجستهترین تصمیمگیریهای فرهنگی دوران ریاست جمهوری او بود.
اوج انتشار روزنامهها و آزادی بیان آنها را دوران ریاستجمهوری او شاهد بودیم چرا که شرایط صدور مجوز و انتشار روزنامهها راحتتر شده بود که تیراژ روزنامههای مکتوب به چهار برابر هم رسید و این نشان از فرهنگسازی روزنامهخوانی در بین مردم بود.
در این دوران هاشمی هیچیک از رسانههای داخلی را محدود نکرد. اگر روزنامه جهان اسلام در دوره او توقیف شد به دستور قوه قضاییه بود که قوه مجزایی در تصمیمگیری و اجراست. در زمینه رسانههای خارجی نیز هیچیک از خبرنگاران خارجی برای آمدن به ایرنان و انجام مصاحبه ممنوعالورود نبودند و همیشه با قدرت و خونسردی قابل توصیفی که شخصیت فرهنگی ایرانیها را بالا میبرد با رسانههای خارجی مصاحبه میکرد و بر این باور بود خارجیها باید صدای فرهنگی و سیاسی و... را بشنوند.
همزمان با این طرز تفکر، هاشمی اعتقاد داشت که باید گفتوگوها و مباحثههایی مفهومی در سطح دانشگاهها و... برپا شود که مهمترین آن حضور سروش در دانشگاه تهران و اتفاقات بعدی آن بود.
خانواده فرهنگی
آیتاله هاشمی در بخش ارتقای فرهنگی تنها نبود چرا که او خانوادهای فرهنگدوست داشت. در همان دوران برادر آیتاله در سمت رئیس صداوسیما -که تاثیرگذارترین نهاد بر فرهنگ کشور بود- فعالیت داشت که تحولات بنیادین زیادی در رسانه ملی صورت گرفت. سپس دخترش، فائزههاشمی، وارد عرصه رسانه شد و تا انتشار روزنامه «زن» پیش رفت و فاطمه هاشمی در زمینه کارهای خیریه پیشقدم شد و در زمینه این رفتارهای اجتماعی به فرهنگسازی پرداخت.
هاشمی و سینما
نقش آیتاله هاشمی در زمینه سینما را میتوان از دیدارهای یک دهه اخیر او، آنهم در سمت رئیس تشخیص مصلحت نظام و تلاشهایی که در جهت برطرفکردن موانع در این فضای فرهنگی دید.کافی است به خاطرات سینماگران و حتی هنرمندان دیگر مروری کرد و خواهیم دید که او همگامی و همفکری زیادی با سینماگران داشته است.
آیتاله هاشمی از همان دوران ریاست در مجلس شورای اسلامی نگاهی باز و نو به مقوله سینما داشت و برپایی جشنواره فیلم فجر را میتوان یکی از دستاوردهای حمایگرانه او دانست.
زندهیاد آیتالههاشمی رفسنجانی در سال ۶۳ که ریاست مجلس شورای اسلامی را برعهده داشت، در گفتوگویی همزمان با برپایی سومین دوره جشنواره فیلم فجر در کاتالوگی که توسط انتشارات اداره کل تحقیقات و روابط سینمایی وزارت ارشاد اسلامی منتشر شد گفته بود: «آن سینمایی را ما میپسندیم و فیلمی را میپسندیم که فیلمی باشد، دارای پیام و پیامش هم پیام مثبت باشد، برای سازندگی جامعه و با توجه به اینکه انقلاب اسلامی جنبه فرهنگی و مکتبی و انسانی مهمترین قسمتش است و انقلاب در ارزشها و ارزشیابیها است و سینما یکی از مهمترین وسایل تبیین ارزشها و رساندن پیامها و روشنکردن مردم در عصر حاضر است، قاعدتا خیلی بدیهی است که جایگاه سینما را بسیار عالی توصیف کرد. در جمهوری اسلامی سینما و فیلم-البته بهطور کلی هنر- نقش بسیار قابل توجهی دارد و من فکر میکنم ما هر مقدار به سینما و فیلم و هنرمندان-چه تصویری و چه صدایی و از نوع دیگر هنر اهمیت بدهیم- شایسته است.»
او وجه سرگرمی فیلم را هم برای نشاط انسان و جامعه بسیار مناسب و مهم میدانست و تاکید داشت فیلم باید هم وجه سرگرمی داشته و هم حامل پیام باشد.
آیتاله هاشمی در زمینه وظیفه دولت در برابر سینما و دستاندرکاران آن بر این باور بود که تنها نظارت دولت کافی نیست و گفته بود: «دولت نباید تنها ناظر باشد بلکه باید حتما ارشاد و حمایت کند. حد حمایت هم که اینجا آمده حمایت بسیار بالاست. اهمیت سینما ایجاب میکند که حمایت به حد کافی و مطلوب باشد. سینما یک جریان مریضی بوده در قبل انقلاب برای اصلاح و جاانداختن این در جامعه اسلامی حمایتهای فراوانی لازم است که سینما بتواند نقش واقعی خودش را در جامعه ایفا کند. برای همین دولت حتی باید دخالت هم بکند، ارشاد هم که مسلم است. نظارت کمترین کاری است که باید دولت بکند. در زمینه تولید فیلم بخش خصوصی اینجا فعالتر باشد بهتر است. دولت اصولا در کارهای اجرایی نباید خیلی خودش را نزدیک بکند بلکه بیشتر نقش سازماندهی، سیاستگذاری، حمایت، ارشاد و نظارت را دارد.»
وی در زمینه فیلمهای خارجی نیز بر این باور بود که در فیلمهای خارجی از لحاظ شیوه کار، تکنیک فیلم و از نظر ریزهکاریهای هنری و صحنهها، چیزهای فراوانی هست که باعث تکامل صنعت فیلم میشود. ما اگر بخواهیم رابطهمان را با آنها قطع کنیم نوعی از خسارت را از ناحیه تکامل صنعت فیلم و سینما خواهیم داشت. پس بهطور کلی ما باید تکیه اصلی را بر تولیدات داخلی بگذاریم و از فیلمهای خارجی هم در حد استفاده از پیشرفتهای صنعت فیلمسازی -حداقل- و استفاده از کارهای خوبی که آنها میکنند خودمان را محروم نکنیم. این روحیه را در جامعهمان نباید ترویج کنیم که از فیلم خارجی نباید استفاده بشود، چون اگر این کار را کردیم اولا دریچههایی از علم و هنر و فن را بر خودمان بستهایم، ثانیا اگر اینگونه باشد فیلمهای ما هم به خارج نمیرود. این مبادلات فرهنگی خودش یک مسئله است، ما اگر مقید بشویم فیلم کسی را اینجا نیاوریم، آنها هم فیلم ما را مطرح نمیکنند. در نتیجه ما که قبول داریم و مدعی هستیم پیام و رسالت داریم و رسالتی جهانی داریم، خودمان را محروم میکنیم، که این کار حتی با صدور انقلاب مخالف است. ما برای نشر افکارمان باید مبادلات فرهنگی داشته باشیم و از فیلمهای خارجی استفاده کنیم.»
وی ۳۲ سال پیش در زمینه تاثیر برگزاری جشنواره فیلم فجر اظهار کرده بود: «برگزاری جشنواره کار بسیار خوبی است، ما باید هنرمندانمان را تشویق کنیم و این تشویق طرق مختلفی دارد که یکی از آنها همین جشنوارههاست. جشنواره فجر اگر خارجی هم –بینالمللی- باشد بهتر است. ولی ما بهطور کلی باید هم جشنواره داخلی داشته باشیم و هم خارجی. یک مقداری جشنوارههای بینالمللی میتوانند توسعه بیشتری داشته باشند، استفاده بیشتری هم میتوان از آنها کرد. برای معرفی فیلمهای خودمان و هم شناختن هنرمندان دیگر و فیلمهای دیگر ایجاد رابطه لازم است. ولی ما الان در داخل نیاز بیشتری داریم چون نیروی بیشتری را باید برای جشنوارههای بینالمللی بهکار بگیریم. از برقراری جشنوارههای داخلی و محدود که آسانتر است نباید غفلت کنیم و باید آنها را داشته باشیم. حالا دیگر امسال گذشته، انشاءاله در سالهای آینده اگر جشنوارههای فجر همیشه بینالمللی برگزار شود، میتواند بهتر باشد.»
رابطه نزدیک با سینماگران
اگر مروری بر دیدارهای آیتاله هاشمی در دهه اخیر و خاطرات هنرمندان و بهویژه سینماگران از این دیدارها داشته باشیم میبینیم که او نگاه نویی به فیلمسازی و حتی سریالسازی داشته است که بر محتوای آن نیز تاکید میکرد. او از همان دهه ۶۰ تا ۷۰ سدشکنیهایی در این زمینه انجام داد که فضای فعلی سینما را شکل داده است و در مقام رئیس تشخیص مصلحت نظام با وجود اینکه در حد مشاور میتوانست اقدامی کند بارها از نفوذش برای حمایت از سینماگرها استفاده کرده و بسیاری از فشارها علیه سینماگران را از بین برده و توانسته است نظرات علما و مراجع تقلید را در بسیاری از مسائل فرهنگی تغییر دهد.
او با قشرهای مختلف سینمایی از ابراهیم حاتمیکیا که در طیف اصولگرایان تا اصغر فرهادی که در شاخه اصلاحطلبان قرار دارد دیدارهای بسیاری داشت و با علی جنتی؛ وزیر سابق و سیدرضا صالحیامیری؛ وزیر فعلی وزارت ارشاد دولت دکترحسن روحانی دیدارهای بسیاری داشته که نشانگر اهمیتدادن او به مسئله فرهنگ بوده است.
پایان
ساعت۱۸:۲۰ روز یکشنبه ۱۹ دیماه سال جاری آیتاله اکبر هاشمیرفسنجانی با علائم ایست قلبی و در شرایطی که هوشیاری نداشت، به بیمارستان شهدای تجریش منتقل شد. مراحل احیای قلبی برای وی انجام شد؛ اما تلاش بیش از یک ساعته احیای وی ناموفق ماند و وی ساعت ۱۹:۳۰ دقیقه همان روز در ۸۲ سالگی درگذشت.
در پی درگذشت آیتاله هاشمیرفسنجانی، ۵۶ کشور پرچم خود را به حالت نیمه افراشته درآوردند، ۲۹ رئیسجمهور یا پادشاه پیام تسلیت فرستادند و در سفارتخانههای ۶۶ کشور دفتر یادبودش گشایش یافت./روزنامه صبا/به قلم آزاده مختاری
دو هاشمی در یک قاب
http://cdn.tabnak.ir/files/fa/news/1395/10/26/675717_479.jpg
تصویری از دیدار بازیگر نقش آیت الله هاشمی در سریال معماى شاه با وی را مشاهده می کنید.
روایت ناطق نوری از واکنش هاشمی به رد صلاحیتش
سخنران مراسم هفتمین روز درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی با استناد به حضور باشکوه مردم در مراسمهایی که در گرامیداشت رییس فقید مجمع تشخیص مصلحت نظام برگزار شد ، آن را نشانگر عزیز بودن آن مرحوم در نزد مردم دانست .
به گزارش ایسنا، حجتالاسلام والمسلمین ناطق نوری که در حرم امام خمینی (ره) به مناسبت هفتمین روز درگشت آیت الله هاشمی رفسنجانی سخن میگفت، با تسلیت به عفت مرعشی (همسر آیت الله هاشمی )اظهارکرد: به شما ملت وفادار هوشیار و بیدار ایران نیز تسلیت عرض میکنم از خداوند بزرگ برای آن شخصیت کم نظیر اگر نگویم بی نظیر علو درجات را خواستارم، وقتی قرار شد در این مجلس با شکوه سخنران باشم فکر می کردم چه آیه ای از آیات قران را که مناسب این مجلس و این شخصیت است را انتخاب کنم . به قرآن مراجعه کردم. دیدم چندین آیه آمد که اگر انسان کمترین دقت را داشته باشد می تواند بگوید مرحوم هاشمی مصداق این آیات است.
وی ادامه داد: همه آن ها را نمی شود گفت یکی از آن ها سوره ی مریم آیه ی ٩٦ است.کسانی که به عمل صالح ایمان دارند نزد مردم عزیز هستند، این اجتماع امروز،ختمی که توسط مقام معظم رهبری گرفته شد ،اجتماع قم و اجتماعات شهرهای دیگر این موضوع را نشان نمی دهد؟
ناطق نوری با طرح این سوال که آیا آیت الله هاشمی رفسنجانی با تاریخ درخشان زندگی اش مصداق السابقون و انصار نیست؟ ،گفت: هاشمی زنده است همانطور که امام فرمود هاشمی زنده است تا نهضت زنده است. ایشان با زندگی، روش رفتار ،منش حتی با فوتش آموزه هایی برای ما گذاشت .
رییس دفتر بازرسی مقام معظم رهبری ادامه داد: من از سال 42 تا کنون که 53 سال می شود با آیت الله هاشمی بودم و در طول دوران مبارزه در قم، زندان و پیروزی انقلاب هم با ایشان بودم، پس آن صفاتی که درباره ایشان می گویم، مشاهدات یقینی من است.
وی تاکید کرد:آیت الله هاشمی از ریا، دوچهره و چند چهره بودن و دوگانه سخن گفتن تنفر داشت، اما در جامعه الان ما هزار چهره هم وجود دارد هر طرف باد بیاد می چرخند و اینها بد آدمهایی هستند.
ناطق نوری همچنین یادآورشد:درس دیگر آیت الله هاشمی رفسنجانی درس مقاومت و صبوری است، من گاهی می ماندم که علی رغم تهمت ها ناملایمات و در حالی که کوهی از مشکلات وجود داشت صبح میامد و در جلسه مجمع تشخیص آرام و با لبخند حضور پیدا میکرد و این را دوستانی که در مجمع بودند نیز تصدیق میکنند.
وی در ادامه به ماجرای رد صلاحت آیت الله هاشمی رفسنجانی در جریان انتخابات ریاست جمهوری سال 92 اشاره کرد و گفت: زمانیکه صلاحیت ایشان را برای انتخابات ریاست جمهوری به هر دلیلی رد کردند که البته به مخیله ما هم خطور نمی کرد که این اتفاق بیفتد، در حال آماده شدن برای رفتن به سفر بودم که با شنیدن این خبر، سفرم را لغو کردم و بازگشتم ، دیدم این بی معرفتی است که به سفر بروم. به دیدار ایشان به خانه اش رفتم و دیدم که او با خنده به استقبال من آمد. به من گفت وقتی برای ثبت نام به وزارت کشور رفتم و استقبال و اشک شوق مردم را دیدم احساس کردم بار سنگینی بر دوش من است، اما وقتی خبر رد صلاحیتم اعلام شد، آرام ترین شب زندگی ام بود؛ چرا که باری از دوش من برداشته شد و وظیفه ام را هم انجام دادم. من از آیت الله هاشمی پرسیدم حالا می خواهی چه کنی و ایشان پاسخ داد مردم را به پای صندوق رای دعوت می کنم زیرا انقلاب و نظام است که اهمیت دارد.
این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه مراسم تشییع پیکر مرحوم هاشمی درس های زیادی داشت یادآور شد:من وقتی برای مراسم تشییع رفتم نزدیک سردار بزرگمان حاج قاسم سلیمانی نشسته بودم و گوش می دادم که در پاسخ خبرنگاری چه میگوید . من به سردار سلیمانی ارادت داشتم ، دارم و خواهم داشت و این پاسخ او علاقه من را دو چندان کرد. سردار سلیمانی خیلی متین و پخته درباره هاشمی گفت که هاشمی تا پایان همان بود که از اول بود. او تا آخر بر اصول پایبند بود حتی اگر بعضی اوقات تاکتیک ها را تغییر می د اد. تاکتیک هاشمی تغییر می کرد اما استراتژی اش همان بود.
وی ادامه داد: مرحوم هاشمی وفادار به انقلاب و رهبری بود. در شرایط سختی که در کشمکش های سال های اخیر پیش می آمد بعضی می آمدند و می گفتند این همه تهمت به شما زده شده بچه های شما این گونه شده به صبیه شما در شهر ری توهین شده خب یک کاری بکنید. او که رحمت خدا بر او باد می گفت که سر دو چیز با شما معامله نمی کنم و خط قرمزهای من است. یکی انقلاب و دومی شخص مقام معظم رهبری . اگر کسی توقع دارد در این جاها کوتاه بیایم نیستم و هر کسی می خواهد برود، برود.
ناطق نوری با اشاره به درسی که می توان از تشییع پیکر هاشمی رفسنجانی گرفت گفت:این انقلاب ، ایران ، اسلام و نظام قطعا دشمن داشته، دارد و خواهد داشت. در هشت سال دفاع مقدس که این مرد بزرگ فرمانده جنگ بود همه این دشمنان ، غربی ها و بعضی کشورهای عربی به صدام کمک کردند. پس حواسمان باشد که دشمن دشمن است. من در مصاحبه ای گفتم که نفوذ را قبول ندارم ولی بد تعبیر شد. منظور من این بود که نه اینکه نفوذی نداریم بلکه باید خودمان قبل از همه مواظب خودمان باشیم.
وی در ادامه تصریح کرد: در این مدت بعضی ها و برخی شبکه های خارجی مدام تبلیغ کردند و حیا نکردند البته باید از برادری که به صورت تلفنی پاسخ دندان شکنی به آنها داد تشکر کنم. این هاشمی فرمانده جنگ از ارکان به وجود آورنده انقلاب، شورای انقلاب، اولین رئیس مجلس و عضو مجلس خبرگان قانون اساسی بود و نقش اول را بعد از رحلت امام (ره) در انتخاب رهبر آینده داشت و تا آخر ایستاد و خط قرمز اش هم انقلاب و رهبری بود. به دشمان می گویم باید بدانید هاشمی اپوزیسیون نبود بلکه رکن این انقلاب بود و مراسم تشییع پیکرش را ببینید و بدانید مردم ایران فرزندانشان را این گونه بدرقه میکنند. این حضور تمام معادلات دشمن را به هم ریخت.
رئیس دفتر بازرسی مقام معظم رهبری در ادامه عنوان کرد: من از برادران وخواهران ایرانی ام به عنوان یک طلبه کوچک خواهش می کنم از چپ و راست تا اصلاح طلب ، اصولگرا و اعتدال گرا این اجتماعی که کردید را همچنان داشته باشید و این اجتماع با تفکرات ، عقیدهها و گروه های متفاوت منافات ندارد. در مشترکات با هم باشید و در جایی که اختلاف نظر وجود دارد بنشیند و اختلافات را حل کنید. اگر هم قانع نشدید تهمت نزنید. همه باید از این وحدت به وجود آمده استفاده کنیم و قدر انقلاب و رهبری را بدانیم. آن هم در این منطقه که دور مان آتش است اما ایران یک کشور امن به حساب می آید که این معلول وجود مردم ایران و رهبر هوشمند و آگاهی است. به همین دلیل همه باید یک ید واحده بشوید و بایستید.
وی در ادامه بیان کرد: این خیلی بد است که ملتی با داشتن فرهنگ و تمدن دیرینه در این تاریخ معاصر وقتی نام هر شخصیت بزرگ اش را می آوری می بینی در کنارش ظلم بزرگی به او شده است. به امیر کبیر جفا شد ، شیخ فضل الله در زمانی که کالسکه اش را ه می رفت و مردم برای تبرک به چرخ هایش دست می کشیدند در عصر تولد حضرت علی (ع) در میدان توپخانه به دار کشیده شد و عده ای کف زدند. یا خود من یادم هست که چه جسارت هایی به مرحوم کاشانی می کردند و یا مرحوم مصدق را ببینید که چگونه با او برخورد می شد.
ناطق نوری افزود:خیلی بد است که تا وقتی شخصیت ها هستند به آنها توهین کنیم و وقتی رفتند بر سر خود بزنیم. بعد از انقلاب هم که با بهشتی آنگونه رفتار کردند به گونه ای به عنوان رئیس دیوان عالی کشور از مشهد تا تهران هیچ جا به جز یک شهر راهش ندادند تا سخنرانی کند ولی وقتی به شهادت رسید شهید مظلوم شد. آخرین این شخصیت ها هم مرحوم هاشمی است و حالا باید ببینید بعد از آن نوبت چه کسی می رسد.
این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با یادآوری خاطرات خود از مرحوم هاشمی رفسنجانی خاطر نشان کرد: پیش از انقلاب زمانی که خدمت حضرت امام (ره) در نجف مشرف شد شرایط تهران و ایران شرایط خفقان و دستگیری بود. امام (ره) به او فرمود که حالا به تهران نروید و بمانید، ولی هاشمی به امام (ره) گفت که نهضت انقلاب و مبارزه الان به حضور من نیاز دارد حتی اگر بروم و مرا دستگیر کنند.
وی اضافه کرد:وقتی جنگ تمام شد آن هم در زمانی که فرماندهی جنگ در شرایط سخت و بحرانی بود، در رابطه با قطع نامه امام (ره) با هوشمندی بالا تمام زوایا را برای ما مجلسی ها نوشت و حاج احمد آقا در جلسه غیر علنی آن را خواند. امام (ره) در آن نامه فرمود که فرمانده سپاه آمده و گفته برای ادامه جنگ این مقدار سلاح، تانک و نیرو می خواهیم و از رئیس دولت خواسته شده که بگوید چقدر میتواند اینها را تامین کند. که می گوید خزانه با مشکلات روبرو است. امام (ره) این شرایط را در آن نامه به ما گفت.
ناطق نوری ادامه داد: در چنین شرایطی هاشمی به حضرت امام (ره) می گوید که اگر احساس می کنید آسیب می بینید و شرایط کشور، جنگ و منطقه اقتضی میکند آتش بس را بپذیریم اگر این کار برای شما مشکل است من به عنوان فرمانده جنگ اعلام کنم و قطع نامه را بپذیرم و شما به عنوان فرمانده کل قوا دستور بدهید مرا دستگیر، محاکمه و اعدام کنند اما این انقلاب بماند.
این عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام با بیان اینکه مقاومت و صبوری منش دیگر مرحوم هاشمی بود، اظهار کرد: من گاهی اوقات می ماندم که او چگونه فشارها، مشکلات، ناملایمات، برخوردها و تهمت ها را تحمل میکند، اما بعد از همه فشارها صبح شنبه با کوهی از مشکلات وارد مجمع می شد و آرام و با خنده پشت صندلی می نشست و مدیریت می کرد. اعضا مجمع می دانند که هر جا بحث می شد می گفت خدمت رهبری بودم و ایشان این گونه فرمودند و باید این طور پیش برویم و حتی یک سانتیمتر آن طرف تر نمی رفت.
وی با اشاره به شکنجه هایی که هاشمی در زندان های شاه متحمل شد گفت: او بعد از مدتها که از زندان آزاد شد به منزل مرحوم فلسفی آمد. آقای فلسفی به او گفت که شنیده ام شما را خیلی شکنجه کرده اند که او در جواب گفت که من آدم مقاومی هستم و بنیه ام خوب است. از من که گذشت اما آمدم بگویم به فکر زندانیانی که گرفتارند باشید. این درس از هاشمی برای ما مقاومت، صبوری و تحمل ناملایمات بود. ضمن اینکه او سعه صدر بالایی داشت و به قول حضرت امیر (ع) این قلب ها ظرف هستند و بهترین قلب ها آن است که ظرفیت اش خیلی بالا است.
ناطق نوری با تاکید بر اینکه دور اندیشی بلند همتی و در نظر گرفتن منافع ملی خصلت دیگر هاشمی بود، افزود:او به دنبال ایرانی آباد و مقتدر در منطقه و دنیا بود. ببینید وقتی رئیسجمهور شد شرایط کشور چگونه بود. هشت سال جنگ ویرانی های جنگ، جنگ زده ها، مردمی که گرفتار شهرها و آواره شدند و زیرساخت های کشور هم بمباران شده و از بین رفته بود. مردان بزرگ تصمیم های بزرگ می گیرند و نمی ترسند و خودشان را فدای هدفی که دارند میکنند. هاشمی ریسک پذیر بود.
وی همچنین بیان کرد : در آن زمان نفت بشکه ای هشت، ۱۰ و ۱۲ دلار بود من رئیس مجلس بودم و وقتی آقای هاشمی لایحه بودجه را به مجلس ارائه کرد به او زنگ زدم که این درآمدی که نوشتید محقق نمی شود و کسری بودجه خیلی زیادی دارید. شما نفت را بشکه ای ۱۶ دلار نوشته اید که نمی توانید بفروشید و نمی خرند.
رئیس اسبق مجلس شورای اسلامی ادامه داد: ما در آن زمان با هم دعوا نداشتیم البته ممکن است تفاوت سلیقه باشد و استدلال ها فرق کند اما این دعوا ندارد بلکه باید بنشینیم و با هم حل کنیم. در آن زمان ما چهار جلسه از صبح تا ظهر نشستیم و سرانجام به جمع بندی رسیدیم و به قول معروف بازاری معامله کردیم که من گفتم نه ۱۶ دلار شما و نه ۱۲ دلار ما بلکه نفت را روی ۱۴ دلار ببندیم. الان در کشور هر چه پتروشیمی داریم برای آن موقع است. در حالی که کود شیمیایی را از خارج وارد می کردیم. پتروشیمی، فولاد، سیمان و سدها برای زمان هاشمی است. او با بشکه ای هشت و ده دلار جرات این کار را داشت اما عده ای مغرض یا بی اطلاع می گفتند مملکت را فروخت و کشور را بدهکار کرد. که او به من می گفت این ها عقلشان نمی رسد و به این حرف ها اعتنا نکن چرا که باید کشور را آباد کرد.
ناطق نوری در پایان گفت: هاشمی روی اصول اسلام و انقلاب پافشاری داشت. او ضمن روشن، آزاد و رک بودن هنر این را داشت که روی اصول انقلاب با هیچ کس معامله نمی کرد. متاسفانه بر اثر تبلیغات مسموم یک عده نافهم برخی از مردم کمتر متوجه این امور شده اند. در حالی که روی اصول انقلاب، اسلام، ایران تا زمانی که زنده بود و بعد از امام (ره) روی رهبری حضرت آیتالله خامنه ای ایستاد.
بررسی تأثیر فقدان هاشمی بر جریانات سیاسی کشور
هرچند اصولگرایان بر این باورند که فقدان آیت الله هاشمی رفسنجانی، ضایعه بزرگی برای نظام و انقلاب است، ضرر اصلاح طلبان را بیش از سایرین دانسته و یقین دارند که آنها نخواهند توانست بدیلی برای آیت الله فقید پیدا کنند.
یک چهره سیاسی اصولگرا در گفت و گو با «تابناک» با بیان اینکه با درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی، دو مبحث کلان مورد بحث قرار می گیرد که یکی در عرصه سیاسی و دیگری در حوزه جناحی است، اظهار کرد: متأسفانه با فقدان هر مقام و مسئولی در ایران، بحث جناحی قوت می گیرد و تحلیل هایی در این زمینه انجام می شود.
نبود هاشمی برای کشور یک ضایعه است
«ناصر ایمانی» با تأکید بر اینکه باید نگاه دیگری به نبود آیت الله هاشمی در کل عرصه سیاست کشور داشته باشیم، تصریح کرد: ایشان از سابقون انقلاب بودند و از دهه ها قبل از پیروزی انقلاب و پس از آن در همه جا حضور داشتند و قاعدتا نبود ایشان در عرصه سیاسی کشور یک ضایعه است.
وی در ادامه با اشاره به اینکه در بزنگاه های مختلف انقلاب، شخص آیت الله هاشمی به عنوان استوانه نظام به میدان می آمدند و تأثیرات لازم را بر افکار عمومی می گذاشتند، تأکید کرد: فقدان هاشمی را نمی توان از بعد جناحی تحلیل کرد. شخصیت هایی هستند که ابتدا با نام یک جریان سیاسی رشد کرده اند و بود و نبود آنها تأثیر زیادی در جناح خود و حتی جناح مقابل دارد؛ اما هاشمی فراتر از جناح ها بود.
هرچند ایمانی فقدان هاشمی را بیشتر از لحاظ سیاسی ضایعه می داند تا حزبی، با مروری بر اقدامات چند سال گذشته او، تعبیر جالبی از تأثیرپذیری فوت ایشان از سوی جناح های مختلف دارد.
نقش آیتالله هاشمی در جریان اصولگرایی متمایل به صفر بود
وی با تأکید بر اینکه در سال های اخیر، تأثیرگذاری هاشمی بر جریان اصولگرایی خیلی تضعیف شده بود و قدرت بسیار کمی در این زمینه داشت، یادآور شد: رحلت ایشان هرچند از جهت سیاسی ضایعه است، برای اصولگرایان ضایعه نیست، چون نقش آیت الله در تحرکات این جریان متمایل به صفر بوده است.
این چهره اصولگرا با بیان اینکه این وضعیت در جبهه اصلاحات متفاوت است، عنوان کرد: آیت الله نقش ریش سفیدی برای اصلاح طلبان داشتند و اصلاح طلبان با از دست دادن ایشان، در واقع حلقه ارتباطی خود با مجموعه نظام را از دست داده اند.
هاشمی حلقه وصل اصلاح طلبان با نظام بود
او افزود: یکی از نیازهای جدی در عرصه سیاست برای اصلاح طلبان، افرادی است که با مسئولان نظام ارتباط خوبی داشته و یا بتوانند تأثیرگذار باشند. یکی از افرادی که این نقش را به خوبی ایفا می کرد، آیت الله هاشمی رفسنجانی بود.
ایمانی با اشاره به نقشی که روحانی می تواند به عنوان بدیل احتمالی هاشمی برای جریان اصلاحات و اعتدالگرایان ایفا کند هم گفت: هرچند «حسن روحانی» هم هست، قابلیت اعتماد او برای اصلاح طلبان در حد هاشمی نیست و نخواهد بود.
وی در عین حال خاطرنشان کرد: به همین علت، معتقدم که پس از رحلت آیت الله هاشمی رفسنجانی مشکل سیاسی برای اصلاح طلبان پدیدار خواهد شد. آنها شخصی مانند او ندارند و بعید هم است که بتوانند این نقش را بازسازی کنند، چون این نقش انحصاری در دستان هاشمی رفسنجانی بود.